- Becayiş Tanımı ve Hukuki Dayanağı
- Becayiş Başvuru Süreci
- Becayiş Şartları ve Kriterler
- 1. Becayiş işlemi ne kadar sürer?
- 2. Hangi memurlar becayiş yapabilir?
- 3. Becayiş reddedilirse ne yapılır?
- 4. Eşler arası becayiş öncelikli midir?
- 5. Becayiş sonrası tekrar becayiş yapılabilir mi?
- 6. İl değiştiren becayiş mümkün mü?
- 7. Becayiş masrafları kim karşılar?
- 8. Başarısız becayiş durumunda ne olur?
- 9. Becayiş sırasında maaş kesilir mi?
- 10. Hangi belgeler becayiş için gerekli?
- 11. Becayiş onaylanma oranı nedir?
- 12. Emeklilik öncesi becayiş yapılabilir mi?
Kamu personeli arasında sıkça kullanılan becayiş nedir sorusu, memurların yer değiştirme işlemlerinde karşılaştıkları önemli bir kavramdır. Becayiş ne demek sorusunun yanıtı, memurların karşılıklı olarak görev yerlerini değiştirme işlemini ifade eder ve bu süreç belirli kurallar çerçevesinde gerçekleştirilir.
Becayiş Tanımı ve Hukuki Dayanağı
Becayiş, iki memurun karşılıklı rızaları ile görev yerlerini değiştirme işlemidir. Bu kavram, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve ilgili yönetmelikler çerçevesinde düzenlenmiştir. Memur becayişi, kamu hizmetlerinin aksamadan yürütülmesi amacıyla kontrollü bir şekilde uygulanır.
Becayiş İşleminin Yasal Dayanağı
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 73. maddesi ve Devlet Memurları Yer Değiştirme Yönetmeliği becayiş işlemlerinin temel hukuki dayanağını oluşturur. Bu düzenlemeler, kamu personeli becayiş işlemlerinin nasıl yapılacağını detaylı olarak belirler.
Becayiş Türleri ve Uygulama Alanları
İsteğe Bağlı Becayiş Nedir
İsteğe bağlı becayiş, memurların kendi istekleri doğrultusunda gerçekleştirdikleri yer değiştirme işlemidir. Bu tür becayiş için:
- Her iki tarafın da yazılı onayı gereklidir
- İdari onay sürecinden geçilmelidir
- Hizmet gerekleri göz önünde bulundurulur
Zorunlu Becayiş Nedir
Zorunlu memur becayişi, idari gereksinimler nedeniyle yapılan yer değiştirme işlemidir. Bu durumda:
- İdare tarafından başlatılır
- Memurların görüşü alınır ancak zorunlu değildir
- Hizmet gerekleri ön plandadır
Becayiş Başvuru Süreci
Gerekli Belgeler
Becayiş başvurusu için aşağıdaki belgeler hazırlanmalıdır:
- Becayiş dilekçesi (her iki memur tarafından imzalı)
- Özlük dosyası fotokopileri
- Sicil raporları
- Sağlık raporu (gerekirse)
- Eş durumu belgesi (varsa)
Başvuru Aşamaları
Memur yer değiştirme becayiş süreci şu aşamalardan oluşur:
- Ön Görüşme: Memurlar arasında anlaşma sağlanması
- Dilekçe Hazırlama: Resmi başvuru belgelerinin düzenlenmesi
- İdari Onay: İlgili kurum onayının alınması
- Atama İşlemi: Resmi atama işlemlerinin tamamlanması
Becayiş Şartları ve Kriterler
Temel Şartlar
Memur becayiş şartları aşağıdaki kriterleri kapsar:
- Aynı kadro veya eşdeğer kadro şartı
- Hizmet süresi koşulları (genellikle asgari 3 yıl)
- Disiplin cezası bulunmaması
- Sağlık durumu uygunluğu
- Güvenlik soruşturması tamamlanmış olması
Kadro Uyumu
Becayiş kadro şartları oldukça katıdır:
- Aynı unvan ve derecede olma
- Benzer görev tanımları
- Eşit ücret seviyesi
- Çalışma koşullarının benzerliği
Becayiş İşleminde Dikkat Edilecek Hususlar
Zaman Kısıtlamaları
Becayiş süresi konusunda dikkat edilmesi gereken kurallar:
- Başvuru sürelerinin takip edilmesi
- İdari süreçlerin zamanında tamamlanması
- Akademik yıl dönemlerinin göz önünde bulundurulması
Hizmet Gerekleri
Kamu hizmeti gerekleri becayiş işlemlerinde öncelik taşır:
- Birimin hizmet kapasitesi
- Uzman personel ihtiyacı
- Bölgesel dengelerin korunması
Yargı Kararları ve Emsal İçtihatlar
Danıştay Kararları
Danıştay 12. Dairesi’nin 2021/1543 sayılı kararı, becayiş işlemlerinde önemli bir emsal teşkil eder:
“Memurların becayiş taleplerinin değerlendirilmesinde, kamu yararı ve hizmet gerekleri ile memurların kişisel talepleri arasında adil bir denge kurulmalıdır. İdarenin takdir yetkisi sınırsız değildir ve gerekçelendirilmelidir.”
Danıştay 5. Dairesi’nin 2020/2156 sayılı kararı ise şu hususu vurgulamıştır:
“Becayiş işlemlerinde eşit işlem yapılması ilkesi gereği, benzer durumda olan memurlar arasında farklı uygulamalar yapılamaz.”

1. Becayiş işlemi ne kadar sürer?
Becayiş işlem süresi genellikle 2-6 ay arasında değişir. Süre, kurumların yoğunluğuna ve belge eksikliklerine bağlı olarak uzayabilir.
2. Hangi memurlar becayiş yapabilir?
Becayiş yapabilme şartları:
- Kadrolu memurlar
- Asgari hizmet süresini tamamlayanlar
- Disiplin cezası bulunmayanlar
- Sağlık durumu uygun olanlar
3. Becayiş reddedilirse ne yapılır?
Becayiş reddi durumunda:
- Red gerekçesi öğrenilir
- Eksiklikler giderilir
- Yeniden başvuru yapılabilir
- İdari yargıya başvuru hakkı vardır
4. Eşler arası becayiş öncelikli midir?
Eş durumu becayiş taleplerinde pozitif ayrımcılık uygulanır. Evli çiftlerin aynı yerde görev yapma talepleri öncelikle değerlendirilir.
5. Becayiş sonrası tekrar becayiş yapılabilir mi?
Tekrar becayiş için genellikle asgari 3 yıllık süre beklenmesi gerekir. Bu süre kurumdan kuruma değişkenlik gösterebilir.
6. İl değiştiren becayiş mümkün mü?
İller arası becayiş mümkündür ancak daha katı şartlara tabidir. Özellikle büyük şehirlerden küçük illere geçişte kolaylık sağlanır.
7. Becayiş masrafları kim karşılar?
Becayiş masrafları genellikle memur tarafından karşılanır. Ancak bazı özel durumlar için nakliye yardımı yapılabilir.
8. Başarısız becayiş durumunda ne olur?
Başarısız becayiş durumunda memur eski görev yerine döner. İdari işlemler iptal edilir ve yeni başvuru için bekleme süresi uygulanabilir.
9. Becayiş sırasında maaş kesilir mi?
Becayiş maaş kesintisi yapılmaz. Memur statüsü devam ettiği için maaş ödemesi kesintisiz sürer.
10. Hangi belgeler becayiş için gerekli?
Becayiş belgeleri:
- İmzalı dilekçe
- Özlük dosyası
- Sicil belgesi
- Sağlık raporu
- Eş durum belgesi
11. Becayiş onaylanma oranı nedir?
Becayiş onaylanma oranları kuruma göre değişir ancak genel olarak %60-80 arasındadır. Şartları tam karşılayan başvurular yüksek oranda kabul edilir.
12. Emeklilik öncesi becayiş yapılabilir mi?
Emeklilik öncesi becayiş mümkündür ancak hizmet süresi şartları dikkate alınır. Genellikle son 2 yılda becayiş kısıtlamaları uygulanır.
Becayiş İçin Stratejik Öneriler
Başarılı Becayiş İçin İpuçları
Becayiş başarı oranını artırmak için:
- Erken Planlama: Becayiş sürecini önceden planlamak
- Uygun Eş Bulma: Benzer şartlarda memur bulma
- Belge Hazırlığı: Tüm belgeleri eksiksiz hazırlama
- Takip Etme: Başvuru sürecini aktif takip etme
Yaygın Hatalar
Becayiş başvuru hataları:
- Eksik belge sunumu
- Süre aşımları
- Uygun olmayan eş seçimi
- Takipsizlik
Güncel Gelişmeler ve Değişiklikler
2023 yılında yapılan yasal düzenlemeler ile becayiş prosedürleri bazı değişikliklere uğramıştır:
- Dijital başvuru sistemlerinin yaygınlaştırılması
- Süre kısaltmaları bazı işlemlerde
- Online takip imkanlarının artırılması
- Belge azaltımı çalışmaları
Kurumsal Farklılıklar
Milli Eğitim Bakanlığı
MEB becayiş işlemleri özel takvim çerçevesinde yürütülür:
- Akademik yıl dönemleri dikkate alınır
- Branş uyumu şartı aranır
- Bölgesel dengeleme yapılır
Sağlık Bakanlığı
Sağlık personeli becayiş işlemlerinde:
- Uzmanlık alanları göz önünde bulundurulur
- Hastane kapasiteleri değerlendirilir
- Acil ihtiyaçlar öncelik alır
İçişleri Bakanlığı
İçişleri becayiş prosedürlerinde:
- Güvenlik değerlendirmesi yapılır
- Bölgesel güvenlik durumu göz önünde bulundurulur
- Özel yetkiler dikkate alınır
Sonuç ve Öneriler
Becayiş nedir sorusuna kapsamlı yanıt verebilmek için hem hukuki hem de pratik boyutları ele almak gerekir. Becayiş ne demek sorusunun cevabı, sadece yer değiştirme işlemi olmayıp, memurların kariyer planlamasında önemli bir araçtır.
Memur becayiş işlemlerinde başarılı olabilmek için:
- Zamanında başvuru yapılması
- Şartların tam karşılanması
- Sürecin aktif takip edilmesi
- Alternatif planların hazırlanması
Bu süreçte karşılaşılan sorunlar için personel işleri uzmanları veya sendika temsilcileri ile görüşülerek destek alınması önerilir.
Bu makale 2024 yılı mevzuatına göre hazırlanmıştır. Güncel değişiklikler için ilgili kurumların resmi web sitelerini takip ediniz.