İzmir Karşıyaka 3. İş Mahkemesi, hamile olduğu gerekçesiyle işten çıkarılan İngilizce öğretmeni D.K.İ. için önemli bir emsal karar verdi. Mahkeme, işverenin eşitlik ilkesine aykırı davrandığını belirterek, D.K.İ.’ye ayrımcılık tazminatı ödenmesine hükmetti. Bu karar, hamile çalışanların işten çıkarılması konusundaki davalar için önemli bir örnek teşkil etmektedir.
Olayın Gelişimi
D.K.İ., 2020 yılında özel bir kolejde İngilizce öğretmeni olarak işe başladı. 2021 yılında sözleşmesi yenilendi, ancak hamile kaldığı gerekçesiyle işten çıkarılmak istendi. İşe ihtiyacı olduğunu belirten D.K.İ., 12 Ağustos 2021’de gönderilen bir e-posta ile ‘sözleşmesi yenilenmemiş’ gibi gösterilerek işten çıkarıldı. İşverenler, hamile çalışanların haklarını göz ardı ederek işten çıkarmak gibi ayrımcı uygulamalara başvurabilmektedir.
Mahkeme Kararı
Karşıyaka 3. İş Mahkemesi‘nde açılan davada, kolej yönetimi pandemi döneminde kayıtların azalması ve masrafların artması gerekçesiyle sözleşmenin iptal edildiğini savundu. Ancak mahkeme, D.K.İ.’nin iş akdinin haksız şekilde feshedildiğine karar verdi ve D.K.İ.’ye 7 bin 577 lira brüt kıdem tazminatı, 6 bin 865 lira brüt ihbar tazminatı, 2 bin 780 lira brüt ücret alacağı, 20 bin lira cezai şart alacağı ve 13 bin 900 lira brüt ayrımcılık tazminatı ödenmesine hükmetti.
İtiraz ve İstinaf Süreci
Kolej yönetimi karara itiraz etti ve dosya istinafa taşındı. İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi, iş akdinin tazminat gerektirmeyecek şekilde sona erdiğine yönelik ispat yükünün işverene ait olduğunu belirtti ve ilk derece mahkemesinin kararını onadı. Bu süreç, hamile çalışanların yasal haklarının korunması açısından büyük bir önem taşımaktadır.
Hamile Çalışanların Yasal Hakları
Hamile çalışanların işten çıkarılması, iş hukuku kapsamında sıkı bir şekilde düzenlenmiştir. Türkiye İş Kanunu, hamile çalışanların işten çıkarılmasını engelleyen düzenlemeler içermektedir. İş Kanunu’na göre, hamile çalışanların işten çıkarılması, ayrımcılık ve haksız işten çıkarma olarak değerlendirilmektedir. İşverenler, hamile çalışanları koruyan yasal haklara dikkat etmek zorundadır.
Hamile çalışanlar, aşağıdaki yasal haklara sahiptir:
- İşe İade Davası: Haksız yere işten çıkarılan hamile çalışanlar, işe iade davası açabilir ve işlerine geri dönme hakkı kazanabilirler.
- Doğum İzni: Hamile çalışanlar, doğum öncesi ve sonrası toplam 16 hafta izin hakkına sahiptir. Bu süre, çoğul gebeliklerde ek 2 hafta uzatılabilir.
- Süt İzni: Doğum yapan kadın çalışanlar, günde 1.5 saat süt izni hakkına sahiptir. Bu süre çalışma süresinden sayılır.
- Gebelik Süresince Çalışma Şartları: Hamile çalışanlar, sağlığına zarar vermeyecek işlerde çalıştırılmalıdır. Ayrıca, hamilelik süresince doktor kontrollerine gitmek için izin kullanabilirler.
Emsal Kararın Önemi
Avukat Seçil Tercan, kararın emsal niteliğinde olduğunu vurgulayarak, “Kadının çalışma hakkı bu şekilde uygulamalarla engellenemez” dedi. Bu karar, hamile çalışanların işten çıkarılmasının önüne geçilmesi ve eşitlik ilkesinin korunması açısından büyük bir önem taşımaktadır. Ayrıca, işverenlerin hamile çalışanlara karşı ayrımcılık yapmalarının önlenmesi ve kadınların çalışma hayatında eşit haklara sahip olmalarının sağlanması açısından önemli bir adım olarak değerlendirilmektedir.
Özetle
Bu emsal karar, hamile çalışanların yasal haklarının korunması ve işverenlerin ayrımcı uygulamalarının önlenmesi açısından büyük bir önem taşımaktadır. Hamile çalışanlar, yasal haklarını bilerek ve gerektiğinde hukuki yollarla haklarını savunarak iş hayatında eşitlik ve adaletin sağlanmasına katkıda bulunabilirler. Bu tür kararlar, iş hayatında cinsiyet eşitliğinin ve kadınların haklarının korunması için önemli adımlar oluşturmaktadır.
