Bedelli Askerlik Yapanlar Kıdem Tazminatı Alabilir mi? Mahkemeden Emsal Karar
Bedelli askerlik yapan çalışanların kıdem tazminatı hakkı, İstanbul’daki bir mahkeme kararının gölgesinde yeniden gündeme geldi. Binlerce işçiyi ilgilendiren bu emsal karar, bedelli askerliğin iş hukuku açısından nasıl değerlendirildiğini netleştirdi. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’nin verdiği karar, işten ayrılan çalışanların haklarını koruma yolunda önemli bir adım olarak görülüyor. Peki, bedelli askerlik yapanlar kıdem tazminatı alabilir mi? İşte bu sorunun cevabı ve emsal kararın detayları.
Bir Çalışanın Mücadelesi ve Tarihi Karar
İstanbul’da bir tekstil mağazasında 2014’ten 2019’a kadar satış temsilcisi olarak görev yapan bir işçi, bedelli askerlik hizmetini yerine getirmek için iş yerinden ayrılma kararı aldı. Aylık geliri 4.400 TL olan bu çalışan, işverenden yaklaşık 20.000 TL’lik kıdem tazminatı talep etti. Ancak işveren, bedelli askerlik süresinin yalnızca 21 gün olduğunu ve bu nedenle işçinin ücretsiz izin alarak işine devam edebileceğini savunarak talebi geri çevirdi. Bu anlaşmazlık, mahkeme salonlarına taşındı.
İlk olarak İstanbul İş Mahkemesi’nde görülen dava, beklenmedik bir şekilde reddedildi. Mahkeme, bedelli askerliğin kısa süreli olduğunu ve işçinin işini kaybetmeyeceğini öne sürerek tazminat talebini haklı bulmadı. Ancak işçinin avukatı Cemil Albayrak, pes etmedi ve dosyayı istinaf mahkemesine taşıdı. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi, konuya farklı bir perspektif getirdi: Bedelli askerlik, 1111 Sayılı Askerlik Kanunu’na göre muvazzaf askerlik kapsamına giriyor. Bu nedenle, iş akdini bu gerekçeyle fesheden işçinin kıdem tazminatına hak kazandığına karar verdi. Yerel mahkemenin kararı bozuldu ve dosya yeniden değerlendirme için geri gönderildi.
Bedelli Askerlik Kıdem Tazminatı İçin Geçerli mi?
4857 Sayılı İş Kanunu, muvazzaf askerlik nedeniyle işten ayrılan çalışanların kıdem tazminatı alabileceğini açıkça belirtiyor. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi, bedelli askerliğin de bu kapsama dahil olduğunu vurguladı. Kararda, bedelli askerlik süresince işçinin ücretsiz izinli sayılacağına dair herhangi bir yasal düzenleme bulunmadığı ifade edildi. Bu, bedelli askerlik için işten ayrılan çalışanların tazminat hakkını güçlendiren kritik bir nokta.
Avukat Cemil Albayrak, kararın önemini şu sözlerle özetledi: “İşçinin en az bir yıl aynı iş yerinde çalışmış olması ve iş akdini muvazzaf askerlik gibi kanunen geçerli bir nedenle feshetmesi, kıdem tazminatı için yeterlidir. Bedelli askerlik, bu tanıma tam olarak uyar.”
Türkiye Genelinde Benzer Kararlar
Bu karar, yalnızca İstanbul’la sınırlı değil. Örneğin, Adana’da görülen bir davada, yerel mahkeme bedelli askerliğin muvazzaf askerlikten farklı olmadığını savunarak bir çalışanın kıdem tazminatı talebini onayladı. Benzer şekilde, Konya’da 2020 yılında Bölge Adliye Mahkemesi, bedelli askerlik nedeniyle işten ayrılan bir işçinin tazminat hakkını tanıdı. Bu kararlar, Türkiye’de bedelli askerlik yapan çalışanlar için tutarlı bir hukuki zemin oluşturuyor.
Bedelli Askerlik Yapanlar İçin 3 Önemli İpucu
Bedelli askerlik nedeniyle işten ayrılmayı düşünen çalışanların dikkat etmesi gereken bazı noktalar var:
- Fesih Nedenini Belirtin: İşten ayrılırken, iş akdinin bedelli askerlik nedeniyle feshedildiğini yazılı olarak bildirin. Bu, ileride hukuki süreçlerde elinizi güçlendirir.
- Bir Yıl Şartı: Kıdem tazminatı için aynı iş yerinde en az bir yıl çalışmış olmanız gerekiyor.
- Belge Toplayın: Bedelli askerlik yaptığınızı kanıtlayan belgeleri (askerlik şubesinden alınan evraklar gibi) saklayın.
İşverenler Ne Yapmalı?
Bu emsal karar, işverenler için de bir uyarı niteliğinde. Bedelli askerlik nedeniyle işten ayrılan çalışanlara kıdem tazminatı ödememek, hukuki riskler doğurabilir. İşverenlerin, bu tür durumlarda çalışanlarla açık iletişim kurması ve yasal hakları göz ardı etmemesi öneriliyor.
2025 Bedelli Askerlik Ücreti ve Önemli Tarihler
2025 yılının ilk yarısında bedelli askerlik ücreti 243.013,44 TL olarak belirlendi. Temmuz ayında memur maaş katsayısına bağlı olarak bu miktarın güncellenmesi bekleniyor. Bedelli askerlik başvurusu yapmayı planlayanlar, bu tarihleri yakından takip etmeli.
Yeni Bir Dönemin Kapıları Aralanıyor
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’nin bu kararı, bedelli askerlik yapan çalışanlar için adeta bir dönüm noktası. Daha önce gri alanda kalan bu konu, artık net bir hukuki çerçeveye kavuştu. Eğer siz de bedelli askerlik nedeniyle işten ayrılmayı düşünüyorsanız, haklarınızı öğrenmek için bir hukuk uzmanıyla görüşmek en doğru adım olacaktır. Kıdem tazminatınızın ne kadar olduğunu hesaplamak için Tazminat hesaplama sayfasını kullanabilirsiniz.
